Starters mogen volgend jaar extra lenen bij een hypotheek met NHG-garantie, tot maximaal 101 procent van de woningwaarde. Op manier hopen de VVD, CDA, D66 en ChristenUnie de positie van starters op de woningmarkt te verbeteren. De Rabobank betwijfelt echter of de maatregel wel het gewenste effect zal hebben, zo blijkt uit hun analyse.
Volgens de bank geeft de versoepelde maatregel starters namelijk niet per definitie meer kans op een woning, maar zorgt het voor sommigen juist voor een slechtere positie op de markt én vergroot het de kans op geldproblemen. "Hoe meer de prijzen stijgen, hoe meer mensen geneigd zijn te gaan lenen, weten we uit het verleden. De kans is dus zeer aanwezig dat deze maatregel juist een prijsopdrijvend effect heeft”, zegt senior woningmarkteconoom Christian Lennartz. Door die stijgende prijzen vallen steeds minder woningen binnen het budget van starters met een lager inkomen en starters zonder partner. Leeftijdsgenoten die wél twee salarissen hebben, kopen bovendien meer dan de helft van alle starterswoningen op. Tweeverdieners bepalen daarmee ook deels de gemiddelde verkoopprijs van een woning.
Volgens de expert heeft de versoepeling van de regels dus alleen een positief effect voor stellen met een ruimer salaris. Het tweede salaris wordt vanaf volgend jaar namelijk zwaarder meegewogen, waardoor het maximale leenbedrag op basis van inkomen stijgt. “Met dit beleid is dus alleen de huidige generatie tweeverdieners met een goed inkomen geholpen”, zegt Lennartz. Echter is er ook voor deze groep een financieel risico: tweeverdieners die een hypotheek afsluiten die gebaseerd is op twee volle salarissen, houden per maand weinig geld over. Zodra zij kinderen krijgen of geconfronteerd worden met andere hoge kosten, raken zij in de problemen.
Volgens de Rabobank is het dan ook noodzakelijk om met andere oplossingen te komen om de woningmarkt voor starters toegankelijker te maken. “Bijvoorbeeld door huren toegankelijker te maken met subsidieregelingen”, zegt Lennartz. Ook zouden starters op de koopmarkt een stapje voor moeten krijgen op beleggers, die nu alle goedkope woningen opkopen en voor flinke bedragen weer verhuren. "In het buitenland moeten deze beleggers bijvoorbeeld een hogere overdrachtsbelasting betalen. Dat zou in Nederland ook kunnen”, aldus Lennartz.