Nederlands gemeenten snijden zichzelf flink in de vingers met aangekochte bouwgrond. Uit onderzoek van Nieuwsuur bleek dat van de 40 onderzochte gemeenten er maar liefst 33 te maken hebben met miljoenenverlies. Gemeente Apeldoorn moest in 2011 niet minder dan 124 miljoen euro afschrijven. Hoe kan zoiets zomaar gebeuren?
Natuurlijk was er ook een tijd vóór de crisis. Toen wisten we nog niets van huizenprijzen die een snellere vrije val maken dan Felix Baumgartner, bouwbedrijven die omvallen als een spelletje domino en makelaars die je zelfs aansporen te verkopen, ook als je tonnen restschuld overhoudt. Het lijkt een eeuwigheid geleden, maar er is een tijd geweest dat huizenprijzen tot de hemel reikten en dat het aankopen van bouwgrond een zeer lucratieve investering leek. Een oplettende toeschouwer had misschien de eerste scheurtjes in het fundament van de woningmarkt wel opgemerkt, maar de grote meute, zeker in de wondere wereld van gemeenten en wethouders, dacht alleen aan de pot goud die stiekem verstopt lag in de blinkende bouwgrond.
Maar tijden veranderen. En voordat je er erg in hebt, blijkt die veelbelovende bouwgrond enkele hectare onverkoopbare modder, vraagt iedereen zich af wat er is gebeurd en wie de schuldige is, wordt het voltallige college van wethouders naar huis gestuurd en zit de gemeente met haar billen op de blaren ter waarde van tientallen miljoenen euro's. Zo werd bekend dat de gretigheid in enkele gemeenten resulteerde in astronomische verliezen. De trotse koplopers op grond van verloren euro's in 2011 zijn Kaag en Braassem met 46 miljoen, Groningen met 63 miljoen, Den Haag met 64,8 miljoen, Heerenveen met 79,5 miljoen en onbetwist lijstaanvoerder Apeldoorn met 124 miljoen euro.
Maar wat nu het meeste schuurt en wringt in dit geldverslindende verhaal is dat de mensen die totaal geen invloed hebben gehad op de ondernemingsdrang van de gemeenten nu opdraaien voor de exorbitante kosten. De meeste gemeenten hebben geen reservepotjes of oude sokken met euro's ergens op zolder liggen. 'Waarom zouden we?', hoor je ze denken. De verliezen zullen dus terugbetaald moeten worden door de onwetende inwoners. De perfecte oplossing is dan natuurlijk om o.a. zwembaden en bibliotheken te sluiten, subsidies voor sportverenigingen terug te draaien en gemeentebelastingen te verhogen. Logisch. Want in tijden van crisis is alles geoorloofd, dus waarom niet het probleem neerleggen bij de toch-wel-betalende inwoners? De inwoner van Apeldoorn kan zijn borst dus nat maken, net zoals inwoners van die andere 33 gemeenten die meer dan een miljoen verlies leden.