Het zal niemand ontgaan zijn de afgelopen dagen - Vereniging Eigen Huis (VEH) is absoluut niet te spreken over de plannen van Rutte en Samsom en ziet de voorstellen het liefst vandaag nog in de vuilcontainer verdwijnen. Ook het positieve nieuws over de kosten van restschuld, die voor maximaal vijf jaar fiscaal aftrekbaar worden, kan niet rekenen op goedkeuring van de VEH. De organisatie besloot zelf eens onderzoek te doen naar de gevolgen van het nu al memorabele regeerakkoord.
De cijfers die uit het onderzoek naar voren komen, liegen er niet om. Volgens het onderzoek van de VEH staat straks bij een miljoen huishoudens het water aan de lippen door de verplichte annuïtaire aflossing. Zouden deze huiseigenaren hun woning verkopen, dan blijven ze zitten met een flinke restschuld. Natuurlijk, de kosten voor restschuld mogen vijf jaar lang fiscaal worden afgetrokken. Maar ook deze maatregel is onvoldoende om werkelijk effect uit te oefenen op de woningmarkt, vindt de VEH. Een ander gevolg van het verplichte aflossen voor starters is dat de prijzen van woningen dalen met 9%. Deze prijsdaling zou niet zijn meegenomen in de berekeningen van het Centraal Planbureau.
Zijn er ook nog positieve onderzoeksresultaten te melden? Nou. Nee dus. Integendeel zelfs. In plaats van bruggen te slaan zorgt het regeerakkoord voor een gapend gat in de woningmarkt. Vrijwel alle huishoudens krijgen te maken met lastenverzwaringen. De cijfers van VEH waren even duidelijk als deprimerend - tweeverdieners met een modaal inkomen krijgen te maken met een stijging van 8000 euro aan jaarlijkse lasten. Over de gehele hypotheek krijgen ze zelfs te maken met ruim 100.000 euro aan extra lasten. Geen kattenpis dus. Eenverdieners die modaal verdienen, krijgen dezelfde klap dubbel zo hard te verduren. Verdienen ze twee keer modaal, dan vallen de lasten 86% hoger uit voor eenverdieners. Bovendien worden jongeren de komende jaren opgezadeld met een forse verhoging in de netto hypotheeklasten. Je gaat je bijna afvragen welke malloot deze maatregelen verzonnen heeft. Want in plaats van de woningmarkt een flinke boost te geven, lijken de maatregelen de woningmarkt juist dieper in het afgrond te gooien.
Blijft de prangende vraag - waarom niet een jaar wachten, de plannen beter uitwerken en doorrekenen zodat voor iedereen helder is wat de gevolgen zijn van dit bliksemsnelle akkoord? De regering hoeft niet direct haar plannen compleet te wijzigen, maar moet alleen wat meer geduld tonen. De onduidelijkheid die nu heerst, heeft er al toe geleid dat de stichting Stimulering Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten vanaf volgende week voorlopig geen startersleningen meer verstrekt. Een slechte zaak, die makkelijk voorkomen kan worden.